به نقل از «فارس»

روایتی فرامرزی از رویان و دکتر سعید کاظمی آشتیانی؛ سربلند در سنگلاخ تحریم!

تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۰۱۳۳۸

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، این روزها که موضوع دور جدید مذاکرات هسته‌ای در وین داغ است و دو طرف سر تحریم‌ها و موضوع صحت سنجی در رفتار بحث و گفت‌وگو می‌کنند، مطالعه کتاب «داستان رویان»، روایت تاریخ شفاهی اقدامات سعید کاظمی آشتیانی در پژوهشگاه رویان خالی از لطف نیست. کتابی که به تازگی قدم به پله دوم نشر گذاشته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این راستا و موضوع تحریم بخشی از کتاب انتخاب شده که برای خوانندگان منتشر می‌شود.

* روایتی فرامرزی از رویان و دکتر سعید کاظمی آشتیانی؛ سربلند در سنگلاخ تحریم!

آقای رادولف جِینیش پس از شرکت در کنفرانس مؤسسه رویان که در حوزه زیست‌شناسی تولید مثل در تهران برگزار شده بود، می‌نویسد: «مؤسسه رویان، یکی از مؤسسات تحقیقاتی برتر در جهان اسلام است. در زبان فارسی کلمه رویان به‌معنای جنین است و این مؤسسه تأکید زیادی بر سلول‌های بنیادی جنینی انسان و زیست‌پزشکی تولیدمثل دارد. دولت ایران مشتاقانه از علم سلول‌های بنیادی حمایت می‌کند. محققان این مؤسسه باید از برخی قوانین اخلاقی پیروی کنند. شبیه‌سازی تولیدمثل انسان مجاز نیست و آیت الله علی خامنه‌‌ای، رهبر کشور، به محققان هشدار داده است که مراقب باشید ساختن بخش‌هایی از بدن انسان به تولید انسان منجر نشود. اما براساس دستورالعمل این قانون، دولت از دانشمندان به‌خوبی حمایت می‌کند. ساختمان جدید این مؤسسه بسیار مدرن است و مدیرانش بهترین دانشجویان را جذب می‌کنند. مشکل اصلی جامعه علمی در ایران، فقط مربوط به مسائل علمی نیست، بلکه در سفر افراد جامعه علمی ایران به جهان و بالعکس و در اختیار قرار دادن تجهیزات لازم به این کشور است. گرچه قوانین علم در نظام آموزشی ایران برای افراد جامعه سختگیرانه نیست و محققان از نظر مالی به‌خوبی تأمین می‌شوند، اما کشور نمی‌تواند تجهیزات علمی را وارد کند؛ دستگاه‌هایی که بسیاری از دانشمندان سلول‌های بنیادی جهان هر روز از آنها استفاده می‌کنند و بسیاری از کارها را نمی‌توان بدون آنها انجام داد. علت این مسئله بیشتر تحریم‌های تجاری کشورهایی چون ایالات متحده و اتحادیه اروپاست. براساس این تحریم‌ها صادرات برخی از تجهیزات علمی به ایران ممنوع است و برخی دیگر نیز نیاز به مجوز ویژه صادرات دارند.

من با یکی از دانشمندان ایرانی آشنا شدم که مرحله پَسادکتری خود را در کانادا تکمیل کرده و سپس تصمیم گرفته بود برای کار به ایران بازگردد. او اکنون مسئول گروهی از محققان است که در موضوع پروتئومیک سلول‌های بنیادی تحقیق می‌کنند و در این‌ باره در مجله‌های بین‌المللی مقالات علمی منتشر کرده‌اند. با این‌حال، آنها حتی به یک دستگاه طیف‌سنج جرمی هم دسترسی ندارند. این دستگاه به‌طور متداول وسیله‌‌ای معمول در تمامی آزمایشگاه‌های پروتئومیک است. نداشتن ابزار، به این معنی است که آنها باید با آزمایشگاه‌های دیگر همکاری کنند و هنگامی که موفق به ساخت پروتئین شدند، آن را برای تجزیه‌وتحلیل به آلمان بفرستند. این محدودیت به‌دلیل هزینه این دستگاه‌هایِ ضروری نیست، بلکه به این دلیل است که بخشی از این دستگاه در آمریکا ساخته شده و تحریم تجاری ایالات متحده، واردات آن را به ایران ممنوع کرده است. 

تأخیر در فرآیندهای علمی و همچنین تداخل این فرآیندها نباید ارتباطی به موقعیت مکانی داشته باشد، اما دلایل سیاسی، مشکلات محققان ایرانی را مضاعف کرده است. زیست‌شناسان سلولی حتی به دستگاه‌هایی که سلول‌ها را براساس مارکِرها در سطح پروتئین مرتب می‌کنند دسترسی ندارند؛ زیرا این تجهیزات ساخت ایالات متحده هستند و امکان ورود آن به کشور وجود ندارد. آنها نمی‌توانند بسیاری از آزمایش‌هایی را که ما به‌طور روزمره انجام می‌دهیم، انجام بدهند و برای این منظور، متکی به همکارانی هستند که تجهیزات لازم را دارند. به‌نظر من این محدودیت‌ها به‌نفع هیچکس نیست.

دانشمندان با انتشار اطلاعات غلط درباره خطرناک بودن سفر به ایران، این وضعیت را تشدید می‌کنند ولی اکثریت قریب به اتفاق دانشمندان، مثل من احساس می‌کنند که به محیطی با افرادی ممتاز، مهمان نواز و آگاه قدم گذاشته‌اند و از تعامل با دانشمندان دیگر لذت می‌برند.

نگرانی‌های بی‌اساس درباره خطرات مسافرت به ایران، به‌طور مؤثر تحریم علمی را به تحریم سیاسی اضافه می‌کند. اما دانشمندان ایرانی چنین نگرانی‌هایی درباره سفر به خارج ندارند. در طول سفرم به ایران، دانشجویان دختر و پسر زیادی از من توصیه‌نامه‌ای برای کسب موقعیت تحصیلی یا کاری در یکی از آزمایشگاه‌های آمریکایی می‌خواستند. اگرچه ناظران علمی در ایران به‌درستی نگران فرار مغزها هستند، اما آنها مشتاق حمایت از آموزش دانشجویان خود نیز هستند. اگر در پروژه‌ای کمبود تجهیزات وجود داشته باشد، عقلانی‌تر است که نه فقط نمونه‌ها را به خارج بفرستند، بلکه دانشجو را به آزمایشگاهی در خارج از کشور اعزام کنند. من متوجه شدم که دولت به دانشجویان ایرانی‌ که در آزمایشگاه‌های خارجی جایگاهی پیدا می‌کنند کمک‌هزینه هم می‌دهد.»
▪▪▪
دکتر سوفی روسیوکس، پژوهشگر حوزه زیست‌شناسی در مقاله‌ای با عنوان «دو دهه زیست‌شناسی زیست‌پزشکی و زیست‌شناسیِ تولیدمثل در ایران: مؤسسه رویان» می‌نویسد: «مؤسسه رویان در تهران، در ۲۳ سال گذشته بسیار پیشرفت کرده است و امروزه یکی از مؤسسات برجسته خاورمیانه محسوب می‌شود. این مرکز، در برنامه‌های تحقیق و توسعه فناوری و فعالیت‌های بالینی در زمینه زیست‌شناسی تولیدمثل و سلول‌های بنیادی فعال است. مؤسسه رویان نمونه بسیار موفقی از سازماندهی تحقیقات اساسی و تحلیلی در شرایط کاری خاص و دشوار است که به دستاوردهای خوبی رسیده است. نقش ایران در فرهنگ و علم، به تاریخ ریشه‌دار این کشور و چهره‌هایی چون ابن‌سینا، رازی و بسیاری از محققان دیگر بازمی‌گردد که به ایجاد میراث علمی جهانی کمک کرده‌اند.

من در پانزدهمین کنگره پزشکی تولیدمثل دوقلوهای رویان و دهمین کنگره زیست‌شناسی و توسعه سلول‌های بنیادی مؤسسۀ رویان در تهران شرکت کردم. در طول سفرم، وقتی تصاویر ابن‌سینا و رازی را می‌دیدم، احساس می‌کردم که آنها مؤسسه تحقیقاتی را هدایت می‌کنند. مؤسسه رویان که در سال۱۹۹۱ تأسیس شد، در حال‌ حاضر تبدیل به مرکز تحقیقاتی زیست‌ پزشکی پیشرو در ایران شده است. بخشی از سیاست‌های این مؤسسه، برقراری ارتباط با دانشمندان جهان است. محققان رویان با ارسال اطلاعات درباره فعالیت‌های مؤسسه و همچنین برنامه نشست سالانه خود، به‌طور منظم با محققان در زمینه زیست‌شناسی باروری در ارتباط بوده‌ا‌‌ند.

من هم در ابتدا به همین شکل با مؤسسه آشنا شدم. در سپتامبر گذشته، برنده جایزه کاظمی شدم و مرا به این مؤسسه دعوت کردند. 

من گزارش دکتر رادولف جِینیش را که در مجله طبیعت در سال۲۰۰۷ منتشر شده بود خوانده بودم. او که دانشمندی آمریکایی بود، از تجربه‌اش در تهران و رویان گفته بود و من هم با همین پیش‌زمینه به ایران رفتم. این سفر، فرصتی عالی برای بازدید از این کشور زیبا و با فرهنگی بسیار غنی بود. همچنین برایم امکانی فراهم آورد که با مؤسسه رویان آشنا شوم و از تلاش افرادی که از این برنامه پژوهشی پویا و درحال رشد پشتیبانی می‌کنند و اجازه بازدید از فعالیت‌های بالینی در زمینه پزشکی تولیدمثل اعضای انسانی و سلول‌های بنیادی را دادند تشکر کنم. اگرچه بعضی از همکاران و دوستانم از سفر من به ایران نگران و ناراحت بودند، اما مهمان‌نوازی، شوروشوق و بیشتر از همه کنجکاوی افرادی که آنها را ملاقات کردم، تأییدی بر گزارش جینیش بود.

هرچند این کشور زبان و محیط و فرهنگ متفاوتی با کشور من داشت و من هم با پوشیدن ژاکت بلند، لباس آستین‌بلند و پوشاندن موهایم احساس راحتی نمی‌کردم، اما یکی از گرم‌ترین استقبال‌های عمرم را تجربه کردم. فکر می‌کنم برنامه برای برنده‌های جایزه‌های دیگر و سخنرانان که بسیاری از آنها هم غربی بودند، جالب بوده باشد. تمام آنچه اتفاق افتاد، تجربه‌ای خاص بود. سطح علمی عموم سخنرانی‌ها بسیار عالی بود و سؤال‌ها و طرح‌ها و بحث‌هایی که در پی آن مطرح شد، انگیزشی و الهام‌بخش بودند. از همه مهم‌تر، ارتباط با محققان و دانشجویان در تمام سطوح بسیار جالب و مُهیّج بود.

یکی از اولویت‌های اصلی مؤسسه رویان این است که به دانشمندان جوان فرصت ارتباط با دانشمندان دیگر را می‌دهد. درواقع، برای بسیاری از دانشمندان و دانشجویان جوان ایرانی، این رویداد موقعیت خاصی فراهم کرد که بتوانند با دانشمندان خارجی دیدار کنند. درعوض، این موضوع به سخنرانان دعوت‌شده مانند من، فرصتی فوق‌العاده برای دیدار با بسیاری از دانشمندان مشتاق، هوشمند، خلاق و باانگیزه، از جمله دانشمندان ارشد و جوان و دانشمندان آینده فراهم می‌کند. ما همچنین از ساختمان‌های مؤسسه رویان در تهران دیدن کردیم. مرکز بالینی آی‌وی‌اف برایم بسیار جالب بود. این مرکز در کنار ساختمان‌های آزمایشگاه‌های تحقیقاتی توسعه و زیست‌شناسی تولیدمثل و سلول‌های بنیادی قرار گرفته است.

زمانی که پروفسور حمید گورابی، رئیس وقت مؤسسه، نقشه آینده ساختمان مؤسسه رویان تهران را به من نشان داد و امیدوار بود در سه سال آینده شروع‌به‌کار کند، به‌وجد آمدم. رویان، مؤسسه‌ای بسیار پویا است که به طرق مختلفی در لبه مرزهای پیشرفت تکنولوژی قرار دارد. این مؤسسه وقف بهبود سلامت انسان شده و همچنین درحال ارتقای سطح بالایی از تحصیلات برای زنان و مردان جوان باانگیزه و بااستعداد است.

با این حال، مؤسسه رویان نیز مانند بسیاری از فعالیت‌ها در ایران، به‌شدت متأثر از تحریم‌های کشورهای غربی است. خرید برخی از واکنشگرها، مانند آنتی‌بادی یا پروب‌های فلورسنت خاص که معمولاً در آزمایشگاه‌های پزشکی یا زیست‌شناسی تحقیقاتی در جهان از آنها استفاده می‌شود، می‌تواند مانع بزرگی در ایران باشد. این مسئله، سرعت رشد فعالیت‌های پژوهشی را کم می‌کند و حتی گاهی غلبه بر آن غیرممکن است. این موانع و تأخیرها برای پیشرفت علمِ رقابتی در ایران مضر است.

باوجود تمام موانع ناشی از انزوای سیاسی و اقتصادی کشور، مؤسسه رویان به‌وضوح موفق به حمایت و ایجاد برنامه‌های بسیار پویای تحقیقاتی و فناوری همراه با فعالیت‌های بالینی شده است.» 

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: تحریم رویان سعید کاظمی آشتیانی موسسه رویان سلول های بنیادی مؤسسه رویان زیست شناسی فعالیت ها تحریم ها سلول ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۰۱۳۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تصویری کمتر دیده شده از شهیدان کاظمی، مهتدی و زاهدی

تصویری کمتر دیده شده از شهیدان محمدرضا زاهدی، احمد کاظمی، سعید مهتدی و سرلشکر محمد باقری را مشاهده می کنید.